Introductie Strategische Visie 2026

(Ons strategisch vertrekpunt gepubliceerd in 2020)

Durf te vernieuwen!

Met trots presenteert de KNHB de Strategische visie 2026: Nederland Hockeyland. Deze visie is gemaakt in nauwe samenwerking met verenigingen en andere betrokkenen. “Samen met de verenigingen gaan we ervoor om de hockeysport nog beter, nog leuker, nog mooier te maken”, aldus KNHB-voorzitter Erik Cornelissen, die met KNHB-directeur Erik Gerritsen de nieuwe visie toelicht. Over kansen zien, durven en blijven vernieuwen. “Maar wel met behoud van het goede.”

Nederland Hockeyland. Dat is de titel van de nieuwe visie. “Nederlanders houden van hockey”, zo luidt de ambitie richting 2026. “Omdat ze het zelf spelen, omdat ze een functie op of rond het veld vervullen, omdat ze het een leuke sport vinden om naar te kijken of omdat ze gewoon trots zijn op de prestaties van Oranje. Hockey hoort net zo bij Nederland als onze tulpen, DJ’s en Dutch Design.”

“Quite a statement, dat klopt”, lacht voorzitter Erik Cornelissen, geconfronteerd met laatstgenoemde vergelijking. “Het is veel veiliger om te zeggen: we willen de zesde sport van Nederland zijn. Maar ik vind: je moet ambitie hebben. Als hockeysport hebben we een unieke positie. Onze verenigingen hebben prachtige accommodaties, goede bestuurders en geweldige vrijwilligers. Laten we daar trots op zijn en de komende jaren een volgende stap zetten.”

Die volgende stap is noodzakelijk, benadrukt directeur Erik Gerritsen. “Het is de laatste jaren niet meer vanzelfsprekend dat clubs groeien en alle (potentiële) hockeyers aan zich weten te binden. Dat ligt deels aan demografische ontwikkelingen, maar ook aan onszelf. Verenigingen moeten daarom actiever aan de bak. Met deze visie willen we hen inspireren om ondernemender te worden. Durf nieuwe spel- en bindingsvormen te omarmen. Start met een zomeravondcompetitie. Treed meer naar buiten, ga de wijk in. Zoek de samenwerking met clubs en organisaties in de omgeving. Durf te vernieuwen! Maar wel met behoud van het goede.”

Laten we trots zijn en de komende jaren een volgende stap zetten.

Erik Cornelissen

Gezamenlijke missie

Wat is dat goede, de kracht van onze hockeysport? En wat kan er beter? Die vragen kwamen aan bod tijdens de sessies in het kader van de Strategische visie 2026. “We hebben de verenigingen en verschillende specifieke doelgroepen intensief betrokken bij het samenstellen van de visie”, aldus Gerritsen. “We hebben meerdere sessies gehad met verenigingsbestuurders, KNHB- bestuurders en -medewerkers en externe experts. Daarnaast hebben we enquêtes uitgezet via een panel met specifieke doelgroepen uit de hockeysport.” Denk onder meer aan (ex-)hockeyers, coaches, trainers, scheidsrechters, fans en ouders.”. De input en reacties zijn gebruikt voor het bepalen van de nieuwe visie, met een gezamenlijke missie. Die luidt: de KNHB en haar verenigingen zorgen samen voor hockeyplezier en -ontmoeting in Nederland voor hockeyers en fans. De hockeyvereniging is daarbij de centrale ontmoetingsplaats.

“Wat vooral naar voren kwam vanuit verenigingsbestuurders is het belang van de hockeycultuur”, zegt Cornelissen. “Een respectvolle hockeycultuur en een actief verenigingsleven, dat is onze grote kracht. Dat is onze basis en cruciaal voor ons succes. Verenigingen gaven tegelijkertijd aan dat we ons meer moeten openstellen, ook voor niet-traditionele hockeyfamilies.”

Op de hockeyvereniging…

• is iedereen welkom en gaan we met respect met elkaar om
• zorgen we samen voor hockeyplezier en -ontmoeting
• zijn top- en breedtehockey(ers) verbonden
• staan we open voor ontwikkeling en innovatie
• stimuleren we elkaars (persoonlijke) ontwikkeling, op ieders niveau
• zoeken we samenwerking op lokaal niveau
• is sprake van diversiteit en inclusiviteit bij hockeyers, trainers/coaches, scheidsrechters, verenigingsbestuurders en andere vrijwilligers en medewerkers

Hockey moet meer een afspiegeling worden van de maatschappij.

Erik Gerritsen

Hockey volkssport?

Die roep om meer openheid is verwerkt in één van de drie thema’s van de nieuwe visie: Hockey overal van iedereen. “We denken zelf dat we nu al heel open zijn, maar stiekem zijn de drempels in de hockeywereld nog best hoog”, vindt Gerritsen. “Het mag wel een stuk toegankelijker. Dat geven verenigingen ook aan. Hockey moet meer een afspiegeling worden van de maatschappij. Daarvoor willen we meer de wijk in om activiteiten aan te bieden of nieuwe verenigingen op te richten.”

Cornelissen: “Hier hebben we trouwens wel een discussie over gehad. Wil je een volkssport worden met één miljoen leden? Wij vinden: iedereen is welkom. We hebben mensen een mooie  hockeycultuur, sportiviteit en respect, vrijwilligersinzet en verenigingsleven te bieden.”

‘Hockey overal van iedereen’ gaat overigens niet alleen over diversiteit en inclusiviteit. Het gaat ook over geografische spreiding. Kan die Friese hockeyliefhebber bijvoorbeeld terecht bij een club in zijn of haar buurt? Of is er een witte vlek, waar we wellicht een hockeyvereniging kunnen oprichten om het tegelijk ook aantrekkelijker te maken voor de bestaande verenigingen en hockeyers? “Bij dit thema kijken we ook naar nieuwe spelvormen en bindingsvormen”, stelt Gerritsen. “Zo willen we samen met de verenigingen inspelen op de behoeften van mensen in verschillende levensfases. Denk bijvoorbeeld aan een Sevens-competitie, zomercompetitie of flexibeler lidmaatschappen voor reguliere breedtesportteams.”

Meer energie

Het tweede thema luidt: De energieke hockeyvereniging. Ook hier valt nog veel te winnen, vindt Cornelissen. “We hebben fantastische accommodaties, maar die worden een groot deel van de tijd niet benut. Waarom gebruiken verenigingen die niet voor andere doelgroepen? Bijvoorbeeld voor de plaatselijke BSO, scholen uit de regio of voor ouderen die meer willen bewegen. Zulke initiatieven geven meer energie aan je vereniging. Je bereikt nieuwe doelgroepen en zorgt bovendien voor meer inkomsten. Voor veel verenigingen is dat noodzakelijk voor een gezonde begroting.”

Een energieke vereniging is ondernemend en dynamisch, waarbij mensen betrokken zijn en iets willen terugdoen voor de club. “Uit de brainstormsessies kwam naar voren dat verenigingen veel belang hechten aan de vrijwilligerscultuur”, vervolgt de voorzitter. “Een aandachtspunt voor de komende jaren is een goede balans tussen professioneel en vrijwillig kader. Die combinatie is een belangrijke kracht van de hockeysport.”

Ook Jongens C5 verdient een goede trainer, coach en scheidsrechters.

Erik Gerritsen

Tophockey en helden

Het derde thema is: Een sterk en gezond tophockeymodel. “Het huidige model is te kwetsbaar, met soms meer strijd dan samenwerking tussen Hoofdklasseclubs en nationale teams”, erkent Gerritsen. “Samen met de clubs werken we aan een nieuw model met een betere samenwerking. Aan de ene kant willen we dat de Hoofdklasse sterker, professioneler en aantrekkelijker wordt. Daarnaast willen we de kwaliteit en prestaties van de nationale teams verbeteren. Zijn de prestaties goed? Dan zorgt dat voor nieuwe helden, voor aandacht in de media, voor herkenbaarheid. Het zorgt dat ook mensen van buiten denken: hockey is een gave sport met goede prestaties en mooie clubs waar veel gebeurt. Daar wil ik bij horen! Als hockeyer of als fan op de tribune.”

Voorwaarden voor succes

Hoe we de doelstellingen binnen de drie thema’s gaan verwezenlijken? Daarvoor heeft de KNHB, wederom samen met de verenigingen, vijf kritische succesfactoren geformuleerd. Eén daarvan luidt: Kwalitatief goede begeleiding voor elke hockeyer en hockeyactiviteit. “Dit onderwerp kwam heel duidelijk naar voren in de gesprekken met verenigingen”, zegt Gerritsen. “De afgelopen 25 jaar is ons ledenaantal bijna verdubbeld, maar het aantal trainers, coaches en scheidsrechters is bij lange na niet verdubbeld. Verenigingen hebben expliciet aangegeven dat we hier een tandje moeten bijzetten. Want ook Jongens C5 verdient een goede trainer, coach en scheidsrechters. Goede begeleiding is essentieel voor plezier in de sport. Hebben we genoeg goede trainers en coaches? Dan kunnen we meer hockeyers aan ons binden. En dat is wat we willen: hockey overal van iedereen.”

Een inclusieve, open en respectvolle hockeycultuur, ook dat is een kritische succesfactor binnen het thema Hockey overal van iedereen. “Eigenlijk is dat een kritische succesfactor voor alles”, meent Gerritsen. “Ook voor een sterk en gezond tophockeymodel. Er zijn soms spanningen in het samenspel tussen de Hoofdklasseclubs en de nationale teams. Maar we komen er altijd uit. Ook dát is een open en respectvolle hockeycultuur.”

Een andere succesfactor die Cornelissen nog wil uitlichten is Hockey maatschappelijk betrokken. Cornelissen: “Als KNHB en verenigingen moeten we nog nadrukkelijker onze maatschappelijke rol oppakken. Bijvoorbeeld door kinderen via scholen of de wijk te laten hockeyen. Het gaat ons er niet eens om dat ze de rest van hun leven hockeyer zijn, al zou dat mooi zijn. Laten we er vooral voor zorgen dat kinderen bewegen, zich ontwikkelen en vaardigheden aanleren.”

De laatste twee voorwaarden voor succes zijn Een gezond fundament voor de KNHB en Technologie en informatie op orde. Gerritsen: “De laatste jaren hebben we al fors geïnvesteerd in onze IT-structuur en ontsluiting van data. Dat willen we nu verder verbeteren, voor een nog betere dienstverlening op basis van kennis en data. Het helpt ons én de verenigingen om hockeyers en fans beter te bedienen.”

Samen kunnen we hockey in Nederland verder laten groeien.

Erik Cornelissen

Aan de slag!

Tot slot benadrukt Gerritsen nog een belangrijk punt. “Deze Strategische visie 2026 is geen statisch document. Het is een dynamische visie, die we de komende jaren waar nodig aanpassen. De visie vormt de leidraad voor de keuzes die we maken en voor alles wat we doen. Dat werken we uit in jaarplannen met concrete doelstellingen voor de korte termijn.”

Cornelissen: “Bij sommige onderwerpen zullen we als KNHB de regie voeren. Denk bijvoorbeeld aan tophockey of het opleiden van kader. Op andere gebieden zijn we meer inspirerend en faciliterend. Zo zullen we niet tegen een vereniging zeggen: je moet nu je CO2-footprint met 30% verlagen. Wél kunnen we best practices delen op het gebied van duurzaamheid. Of wellicht kunnen we verenigingen via een sponsordeal toegang geven tot zonnepanelen.”

Tussentijds zal de KNHB verenigingen en andere betrokkenen regelmatig bevragen, stelt Cornelissen. “Zijn verenigingen tevreden over ons? Voldoen we aan de doelstellingen uit de Strategische visie en de jaarplannen?”

“We horen het ook graag als het op bepaalde punten níet goed genoeg is”, vult Erik Gerritsen aan. “Wij zijn niet bang om kritiek te krijgen. En we zijn ook niet bang om een hoge ambitie neer te leggen, waarbij het niet 100% zeker is of je het haalt. In deze Strategische visie staat waar we als hockeysport naartoe willen. Laten we daar met z’n allen voor gaan.”

Ook Erik Cornelissen is klaar voor actie. “Samen met vereniging gaan we ervoor om de hockeysport nog beter, nog leuker, nog mooier te maken. Samen kunnen we hockey in Nederland verder laten groeien, met behoud van de kernwaarden.” Op naar Nederland Hockeyland met meer zichtbaarheid van de hockeysport. Meer hockeyers. Meer helden. Meer fans. En nog meer hockeyplezier.